W Lublinie powstanie turystyczny szlak teatralny

Teatralny szlak zacznie się w zabytkowej Kaplicy Trójcy Świętej na Zamku, a zakończy przy Chatce Żaka. Obok obecnie istniejących sal teatralnych na trasie spaceru znajdą się miejsca zapomniane.

Niewiele osób wie, że pierwszy teatr powstał w Lublinie pod koniec XVI wieku w kolegium jezuickim. Aktorami byli uczniowie szkoły. Grali w gmachu przy ul. Jezuickiej, w którym obecnie mieści się Archiwum Państwowe.

Z kolei pierwsza zawodowa scena nazywała się Komedialnia na Korcach, dziś lokalizowalibyśmy ją przy ulicy Królewskiej. Współtwórcą lubelskiego teatru był przybyły z Warszawy Andrzej Mierzyński, aktor Wojciecha Bogusławskiego, ojca polskiego teatru.

- Mierzyński pewnego dnia przyjechał ze swoją trupą do Lublina i już tu został. Teatr zbudował przy niewielkiej tylko dotacji ze strony miasta - podkreśla autor nowego szlaku, dr Jarosław Cymerman, teatrolog i historyk lubelskiego teatru.

Kto rzucał kłody pod nogi aktorom Komedialni na Korcach? - Być może teatr nie miał pieniędzy na czynsz, albo musiał zwracać miejską dotację, bo pewnego dnia przed drzwiami stanął urzędnik. Jego zadaniem było zabieranie pieniędzy, nie tylko z kasy za bilety, ale i z teatralnego bufetu - opowiada dr Jarosław Cymerman.
Przed wojną w Lublinie, podobnie jak w innych miastach, popularne były teatry letnie. Najbardziej znany jest teatr letni "Rusałka" przy ulicy Zamojskiej. Mamy nawet jego zdjęcie. Obiekt działał przy stawach, po których można było sobie pływać łódkami. Na widowni o kolistym kształcie mogło usiąść do tysiąca osób. - Nowością i wielką atrakcją było oświetlenie elektryczne teatru "za pomocą dymomomaszyny i lokomobili parowej", jak opisywała to ówczesna prasa. Takiego oświetlenia nie miał wówczas nawet teatr przy ulicy Namiestnikowskiej (obecnie Osterwy - dop. red.) - pisała przewodniczka miejska Hanna Wyszkowska.

- A przy ulicy Niecałej był elegancki letni teatr Zofii Broniec. Można tam było obejrzeć pierwsze w Lublinie żydowskie spektakle, grane w jidysz przez zespół z Odessy. Przychodziły na nie tłumy, nie tylko Żydzi - przypomina Jarosław Cymerman. Teatr z Niecałej, na 500 miejsc, spłonął w 1890 roku.

Na szlaku o lubelskich scenach znajdzie się też miejsce, w którym występowała słynna Hanka Ordonówna. Do Lublina przyjechała z Warszawy. Wtedy jeszcze przedstawiała się jako Ania Ordon. Aktorka śpiewała w kabarecie "Wesoły Ul", który miał swoją przystań w kinie "Louvre" przy Krakowskim Przedmieściu 48. Ordonka uwiodła lubelską publiczność pieśniami patriotycznymi. W wolnym czasie romansowała z jednym z lubelskich aktorów.