Poradź się prawnika: Zobaczcie, co odpowiada prawnik na wasze problemy, cz. XXXI

Poradź się prawnika

Na wybrane pytania i problemy, które zgłosicie odpowiada Łukasz Lecyk, Kancelaria Adwokacka ul. Czechowska 4 lokal 321 w Lublinie, www.adwokatlecyk.pl

Płacę alimenty na żonę. Niewysokie, ale muszę napychać jej kieszeń. Ona ma partnera, który też ją utrzymuje. Czy w związku z tym muszę nadal płacić? A jak oni wezmą ślub to też?

Odpowiedź: Obowiązek alimentacyjny między rozwiedzionymi małżonkami wygasa we wszystkich wypadkach, w których ustaje obowiązek alimentacyjny między krewnymi, w szczególności w razie śmierci małżonka uprawnionego lub zobowiązanego.

Obowiązek ten wygasa również z przyczyn szczególnych. Zgodnie z przepisem art. 60 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

Odpowiedź na drugie pytanie jest zatem jasna – w sytuacji gdy była żona ponownie wyjdzie za mąż, obowiązek alimentacyjny wygaśnie.

Odnośnie pierwszego pytania – w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. wyrok z dnia 10 lipca 1998 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 788/97) wyrażony został pogląd, iż pozostawanie w konkubinacie przez uprawnionego do alimentów nie jest ustawową przesłanką wygaśnięcia wobec niego obowiązku alimentacyjnego drugiego z rozwiedzionych małżonków. Okoliczność tę jednak sąd powinien wziąć pod uwagę przy ocenie zasadności roszczenia o dostarczanie środków utrzymania z zasadami współżycia społecznego.

Rodzice przepisali swój dom na współwłasność mi i mojemu bratu. Mieszkamy wspólnie w tym domu z bratem. W jaki sposób mogę zmusić go do spłaty mojej części, gdyż niestety nie da się mieszkać z bratową i bratem pod jednym dachem.

Odpowiedź: Ze względu na ogólny charakter pytania, porada będzie miała charakter ramowy. Zgodnie z przepisem art. 210 kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić. Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Budynki trwale z gruntem związane stanowią części składowe gruntu. Grunt może być przedmiotem współwłasności, a wówczas wzniesione budynki są częściami składowymi gruntu wspólnego. Podziałowi podlega nieruchomość gruntowa, a wraz z nią następuje podział budynków stanowiących części składowe gruntu. Należy jedynie baczyć, by podział nie następował wbrew społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu rzeczy, ani nie powodował istotnej zmiany rzeczy lub znacznego zmniejszenia jej wartości. W tych okolicznościach możliwy jest podział gruntu i stanowiących jego części składowe budynków na części wyznaczone linią pionowego rzutu ścian rozdzielających budynki na regularne, samodzielne konstrukcyjnie i funkcjonalnie części. Wypada zaś uznać, że nie może być podzielony budynek (wraz z działką), jeżeli projektowana linia podziału przebiegałaby poprzez pomieszczenia wewnątrz budynku lub dzieliła budynek na nieregularne części.

Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Czy jest jakaś kara za nagrywanie nagiej osoby bez jej zgody? Moja była partnerka prawdopodobnie nagrała mnie i szantażuje, że roześle nagranie po znajomych...

Odpowiedź: Zgodnie z przepisem art. 191a kodeksu karnego, kto utrwala wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, używając w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu, albo wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Założyć można, iż w tym wypadku była partnerka utrwaliła wizerunek nagiej osoby tj. Czytelnika, używając w tym celu podstępu. Nadto, jeśli groźba „rozesłania nagrania po znajomych” stosowana jest w celu zmuszenia Czytelnika do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, jej zachowanie wyczerpuje także znamiona przestępstwa zmuszania do określonego zachowania.

W związku z powyższym, zasadne wydaje się zawiadomienie prokuratora lub Policji.

Będę świadkiem w sądzie, ale nie mogę przyjść. Boję się, że dostanę jakąś dużą karę za to. Jak to usprawiedliwić, żeby sąd się nie czepiał?

Odpowiedź: Zgodnie z przepisem art. 274 kodeksu postępowania cywilnego oraz 285 kodeksu postępowania karnego, na świadka, który nie usprawiedliwił swego niestawiennictwa sąd nałoży grzywnę do 5 000 zł (post. cywilne) lub karę porządkową w wysokości do 10 000 zł (post. karne). Świadek powinien usprawiedliwić na piśmie swoją nieobecność i to przed dniem rozprawy. Do usprawiedliwienia świadek powinien dołączyć dokument potwierdzający przyczynę jego nieobecności. Usprawiedliwioną przyczyną nieobecności świadka może być jego choroba, ważny wyjazd służbowy czy też nadzwyczajne wydarzenie np. poważny wypadek losowy. Usprawiedliwione niestawiennictwo z powodu choroby wymaga przedstawienia zaświadczenia potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie sądu, wystawionego przez lekarza sądowego.

Na forum ktoś zamieścił opinię: „Żaden sprzedawca nie ma obowiązku rozmieniania Twoich pieniędzy, gdyż nie ma obowiązku wydawania reszty. Zgodnie z Ustawą o cenach, klient ma obowiązek zapłacić DOKŁADNIE cenę towaru - nie mniej i nie więcej. Oczywiście, każdemu sprzedawcy zależny, żeby klient nie poszedł do konkurencji więc wydaje resztę ale jeszcze raz powtarzam - NIE MA TAKIEGO OBOWIĄZKU”. Czy ta opinia jest prawdziwa?

Odpowiedź: Zgodnie z powołaną w pytaniu ustawą, cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Zgodnie z przepisem art. 535 kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

W mojej ocenie sprzedawca ma obowiązek wydać resztę. Zdaniem Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej, sprzedawca nie może odmówić sprzedaży towaru konsumentowi bez podania uzasadnionej przyczyny. Brak drobnych taką przyczyną nie jest - tym samym sprzedawca może odpowiadać z art. 135 Kodeksu wykroczeń który brzmi „kto zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny". Przedsiębiorca trudniący się zawodowo sprzedażą towarów powinien być przygotowany na powyższą ewentualność – tj. posiadać tzw. „drobne” w celu ich wydania kupującemu.

Nie można również zapomnieć o przepisie art. 410 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Zatem – w wypadku gdy kupujący zapłaci wyższą cenę za towar, sprzedawca jest zobowiązany zwrócić mu resztę, gdyż jest to nienależne mu świadczenie.