Porady prawne: Zobaczcie, co odpowiada prawnik na wasze problemy, cz. XLIX

Porady prawne: Zobaczcie, co odpowiada prawnik na wasze problemy

CZYTAJ NASZ SERWIS: PORADY PRAWNE

Na wybrane pytania i problemy, które zgłosicie odpowiada Łukasz Lecyk, Kancelaria Adwokacka ul. Czechowska 4 lokal 321 w Lublinie, www.adwokatlecyk.pl.

Pracuję u jednego pracodawcy od 2003 r. na czas nieokreślony, właśnie otrzymałam 3-miesięczne wypowiedzenie z pracy. Ponieważ następuje likwidacja sklepu spożywczego, w którym pracowałam w godzinach zmianowych od poniedziałku do soboty, od 5.30-13.00 lub od 12.30-21.00, włącznie z sobotą i co drugą niedzielą 13 godzin. Mam pytanie: co z zaległym urlopem za rok 2013, 2014 oraz 2015, jeżeli nie ma możliwości go wykorzystać. Co mi przysługuję? Zwracam się z uprzejma prośbą o odpowiedź. Nadmieniam, że mój staż pracy to około 19 lat na pełen etat.

Zgodnie z przepisem art. 291 kodeksu pracy, roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Dotyczy to nie tylko roszczeń o zaległe wynagrodzenie, ale także roszczeń o zaległy urlop wypoczynkowy, czy też jego ekwiwalent. Powyższe potwierdza także orzecznictwo Sądu Najwyższego. „W dniu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy rozpoczyna się również bieg okresu przedawnienia roszczenia o ekwiwalent pieniężny za wykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy” (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 29 marca 2001 r., sygn. akt: I PKN 336/00). „Roszczenie to ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia wymagalności” (uchwała pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 21 listopada 1975 r., sygn. akt: V PZP 5/75).

Mając na uwadze powyższe rozważania i stan faktyczny przedstawiony przez Czytelniczkę, w mojej ocenie należy jej się ekwiwalent za zaległe urlopy wypoczynkowe za 3 lata wstecz.

Czy mogę swojej siostrze pożyczyć na około rok większą sumę pieniędzy (około 50 tys. zł) bez spisywania jakiejś umowy czy też potrzebne będzie jakieś poświadczenie czy świadkowie? Czy to prawda, że powinnam poinformować o takiej pożyczce urząd skarbowy? Czy jest to wymagane?

Zgodnie z przepisem art. 720 kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Co to oznacza, że umowa pożyczki „powinna być stwierdzona pismem”? Zgodnie z przepisem art. 74 kodeksu cywilnego, zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. Jak wskazuje W. Robaczyński w pozycji P. Księżak (red.), M. Pyziak-Szafnicka (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, LEX, 2014 „należy zauważyć, że sytuacja dowodowa powoda jest w takim przypadku bardzo trudna. Z jednej strony nie ma dokumentu, który odzwierciedlałby treść czynności prawnej (bo nie zachowano formy pisemnej), z drugiej zaś – nie można przeprowadzić dowodu na fakt czynności w postaci zeznań świadków lub przesłuchania stron. Przeciwko powodowi działa w tym przypadku reguła wyznaczająca ciężar dowodu”.

Mając na uwadze powyższe uważam, że w/w umowa pożyczki przenosząca tak znaczną ilość pieniędzy powinna być sporządzona w formie pisemnej. Rzeczona umowa powinna obejmować zapisy dotyczące:

- zobowiązania pożyczkodawcy do przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy,

- zobowiązania pożyczkobiorcy do zwrotu tej samej ilości pieniędzy,

- terminu zwrotu pożyczki (jeśli nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest ją zwrócić w ciągu 6 tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę),

- oprocentowania.

Zgodnie z przepisem art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlega m.in. umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2 %.

Pamiętajmy jednak o tym, że zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn (przepis ten obejmuje rodzeństwo), w wysokości przekraczającej kwotę 9 637 zł, pod warunkiem złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności oraz udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.